FCC SİRKÜLER
Tarih/Sayı : 20160724.017
Konu : OSMANGAZİ KÖPRÜ GEÇİŞLERİNDEKİ KDV’NİN %8 OLARAK BELİRLENMESİNİN HGS ve OGS KULLANICILARINA ETKİSİ
Özet : 30 Haziran 2016 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanuna göre yap-işlet-devret modeli çerçevesinde yaptırılan köprülerin geçiş ücretlerinin KDV oranı %8 olarak belirlenmiştir.
Bugüne kadar tüm otoyol ve köprülerde KDV oranı aynı olduğundan HGS ve OGS yüklemesinin yapıldığı tarihte iç yüzde oranı ile ayrılan %18 KDV’nin tamamı indirim konusu yapılmaktaydı. 01.07.2016 tarihinden itibaren yükleme yapıldığı tarihte iç yüzde uygulanarak indirim konusu yapılan %18 KDV’nin Osmangazi köprüsünden geçişin yapıldığı dönemler için düzeltilmesi gerekmektedir.
Bu konuda daha detaylı açıklamaya sirküler ekindeki YMM Mustafa Dündar tarafından hazırlanan bilgi notundan ulaşabilirsiniz.
30.06.2016 tarih ve 29758 sayılı Resmi Gazeteden;
I- KONU
Bursa İstanbul yolunda körfez geçişini sağlayan Osmangazi Köprüsü, Haziran ayı sonunda faaliyete geçmiştir. Söz konusu köprü geçiş ücretindeki yükseklik dikkate alınarak, Bakanlar Kurulunca bu köprüye özgü düzenleme yapılarak, söz konusu köprüden geçiş hizmetinde KDV oranı % 8’e indirilmiştir. KDV oranında değişiklik yapan 2016/8998 sayılı BKK, 30 Haziran 2016 tarihli, 29758 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş olup, kararın ilgili hükmü aşağıdaki gibidir:
“(30.06.2016 tarih ve 29758 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 29.06.2016 tarih ve 2016/8998 sayılı BKK.'nın 1 inci maddesiyle eklenmiştir.) 08.06.1994 tarihli ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanuna göre yap-işlet-devret modeli çerçevesinde yaptırılan köprülerin geçiş ücretleri.”
Yukarıdaki değişiklik ile sadece bu Köprüye özgü olarak KDV oranın indirilmesi, Şirketin HGS/OGS kullanımı nedeniyle yüklendiği KDV indirimlerini hesaplarken dikkat etmesi gereken vergisel hususlar ile ilgili olarak yapılması gereken işlemler için bu kısa bilgi notu hazırlanmış ve detaylı açıklamalara izleyen bölümlerde yer verilmiştir.
II- HGS/OGS İŞLEMLERİNDE KDV İNDİRİMİ
HGS ve OGS’de ödeme önceden peşin yapılarak, geçiş sırasında ücret tahsil edilmektedir. Dolayısıyla, hizmetin alımı anında belge alınmadığından, yükleme bedelleri üzerinden iç yüzde hesabı ile KDV’nin ayrıştırılması gerekmektedir. Nitekim, bu konuda Gelir İdaresi Başkanlığınca verilen ve 1 no’lu ekte yer alan özelgede de bankaca tahsil edilen OGS bedelinin içinde KDV olması halinde bunun iç yüzde ile ayrıştırılacağı belirtilmiştir.
Bugüne kadar tüm otoyol ve köprülerde KDV oranı aynı olduğundan yüklemenin yapıldığı tarihte iç yüzde oranı ile ayrılan KDV’nin tamamı indirim konusu yapılmaktaydı. Ancak, 1 Temmuz 2016 tarihinden itibaren, Osmangazi Köprüsünü kullanan araçlar için KDV açısından hesaplarda düzeltme yapılması gerekmektedir. Aksi takdirde fazla ve yersiz indirim riski ile karşılaşılacak olup, Şirketin kanuni defterleri ve KDV beyannameleri gerçek durumu yansıtmayacaktır.
III- YAPILMASI GEREKEN İŞLEMLERLE İLGİLİ ÖNERİLER
HGS/OGS kullanımı nedeniyle, peşin olarak sisteme yapılan yüklemeler nedeniyle alınan banka dekontu, PTT makbuzu gibi bilgi fişlerinde ödenen toplam tutarın KDV dahil olduğu gözönüne alınarak, iç yüzde ile KDV’nin ayrıştırılması gerekmektedir. Aylık olarak Osmangazi Köprüsünü kullanan araçlar nedeniyle sistemden düşülen ücretler tespit edilerek, önce kanuni defterlerde KDV indirimlerini düzeltici kayıt yapılarak, KDV beyannamesine yansıtılmak suretiyle beyanname verilmesi gerekmektedir. Konuyu aşağıdaki tabloda örnekle açıklamakta yarar bulunmaktadır.
|
Temmuz/ 2016 AYI |
TOPLAM BEDEL |
KDV HARİÇ |
KDV |
|
HGS/OGS ALIMI |
118.000,00 |
100.000,00 |
18.000,00 |
|
TOPLAM HGS/OGS KULLANIMI |
80.000,00 |
|
|
|
OSMANGAZİ KÖPRÜ GEÇİŞ ÜCRET ÖDEMELERİ |
35.000,00 |
32.407,41 |
2.592,59 |
|
FARK (%18'LİK GEÇİŞLER) |
45.000,00 |
38.135,59 |
6.864,41 |
|
STOKTA KALAN |
38.000,00 |
32.203,39 |
5.796,61 |
|
DÜZELTİLMESİ, GEREKEN KDV |
[(32.407,41*0,18)-2.592,59] |
3.240,74 |
Yukarıdaki işlemleri muhasebe açısından da aşağıdaki gibi kaydetmek gerekmektedir.
|
1 Temmuz 2016 |
|
180 |
GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI |
100.000,00 |
|
|
191 |
İNDİRİLECEK KDV (%18) |
18.000,00 |
|
|
|
|
102 |
BANKALAR |
118.000,00 |
|
OGS/HGS PEŞİN ALIMI |
|
31 Temmuz 2016 |
|
740 |
HİZMET ÜRETİM MALİYETİ HESABI [(100.000,00 - 32.203,39) +3.270,74] |
71.037,35 |
|
|
191 |
% 8 OSMANGAZİ KDV İND |
2.592,59 |
|
|
191 İNDİRİLECEK KDV (Osmangazi Köprüsü % 18 Düzeltimi)
|
5.833,33 |
|
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER HESABI |
67.796,61 |
|
TEMMUZ AYI HGS/OGS DÜZELTİM İŞLEMLERİ VE MALİYETE AKTARIMI |
|
|
|
|
|
|
|
|
IV- DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Bu bilgi notunda, Osmangazi Köprü geçiş ücretlerine uygulanan KDV oranının indirilmesi nedeniyle yapılması gereken işlemler açıklanarak, hata yapılmaması için konuya dikkat çekilmesi istenilmiştir.
Yukarıdaki bölümlerde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, bu durumun dikkate alınmaması halinde, ödenmesi gereken KDV tutarları eksik beyan edilecek olup, daha sonra olası bir vergi incelemesi sırasında riskle karşılaşılacaktır. Karşılaşılacak risk tutarı da, Osmangazi Köprüsünü kullanan taşıt sayısı ile oranlı olarak artacaktır. Şirketin aktifinde kayıtlı araç sayısının fazla olması ve Bursa-İstanbul arasındaki sefer sayısı ve seferlere çıkan otobüslerin köprüyü kullanmaları dikkate alındığında konu ile ilgili önlem alınmasında yarar görülmektedir.
Saygılarımla…Ankara, 13.7.2016 YMM Mustafa DÜNDAR
Özelge: Banka hesap bildirim cetvellerinin (ekstrenin) banka dekontları yerine kullanılıp kullanılmayacağı hk.
Sayı: 39044742-KDV.29-1625
Tarih: 12/06/2014
|
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü |
|
Sayı |
: |
39044742-KDV.29-1625 |
12/06/2014 |
|
Konu |
: |
Banka hesap bildirim cetvellerinin (ekstrenin) banka dekontları yerine kullanılıp kullanılmayacağı. |
|
|
|
|
|
|
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirket aktifinize kayıtlı kiralık otomobiller için İş Bankası Sultanhamam şubesinden HGS (Hızlı Geçiş Sistemi) alınarak araçlara monte edildiği, HGS bakiyelerinin 20 TL'nin altına indiğinde otomatik olarak yükleme yapılması için talimat verildiği, bankadan otomatik yüklemeler için dekont talep edilmesi üzerine, sistemden otomatik olarak yapılan yüklemeler için dekont üretilemediği bunun yerine ekstre verilebileceği belirtilerek, banka ekstrelerinin dekont yerine kullanılıp kullanılmayacağı ve iç yüzde yöntemi ile KDV ayrılıp ayrılmayacağı hususlarında Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.
-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN;
Vergi Usul Kanununun 227'nci maddesinde, bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait kayıtların tevsikinin mecburi olduğu hükme bağlanmış; aynı kanunun 229-242'nci maddelerinde de bu Kanuna göre düzenlenmesi ve alınması gereken fatura ve fatura yerine geçen vesikalar, serbest meslek makbuzu, ücretlere ait kayıt ve vesikalar ile diğer evrak ve vesikalara ait hükümlere yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 253'üncü maddesinde ise, bu kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanların, tuttukları defterlerle üçüncü kısımda yazılı vesikaları, ilgili bulundukları yılı takip eden takvim yılından başlıyarak beş yıl süre ile muhafaza etmeye mecbur oldukları hüküm altına alınmıştır.
Vergi Usul Kanununun mükerrer 257'nci maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak mükerrer belge düzenleme mecburiyetinin yarattığı külfetleri azaltmak amacıyla bankalar, sigorta şirketleri ve acenteleri, sermaye piyasası aracı kurumları ile ikrazatçılıkla uğraşanların faaliyetleri sırasında düzenleyecekleri belgelerle ilgili olarak 243 ve 246 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile düzenlemeler yapılmıştır.
Bahsi geçen 243 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bankaların, yaptıkları hizmet ve satış işlemlerine ilişkin kayıtlarının dayanağı olan fatura yerine, düzenleyecekleri belgelerin kapsamı belirlenmiştir. Buna göre;
Bankalar, döviz alım satım işlemleri ile menkul kıymetler borsasında aracı kurum sıfatıyla müşterileri adına yaptıkları menkul kıymet alım satımları hariç olmak üzere, yaptıkları bütün hizmetler veya satışlar dolayısıyla lehlerine tahakkuk edecek tutarları tebliğde belirtilen şartlara uygun olarak düzenleyecekleri dekontlarla belgeleyeceklerdir.
Konuya ilişkin olarak yayımlanan 246 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Bankaların yaptıkları hizmetler dolayısıyla, lehlerine tahakkuk eden meblağları 243 Sıra No'lu Tebliğde açıklanan esaslara göre düzenlenecek dekontlarla belgelendirecekleri ancak, bankacılık teamüllerine göre bir, üç, altı ay veya bir yıl gibi belirli hesap devreleri itibariyle, devre sonlarında düzenlenen hesap bildirim cetvelleri (ekstreler) ile bildirilmesi mutad olan faiz, hizmet bedeli, komisyon ve masrafları için dekont yerine aynı bilgileri taşımak şartı ile hesap bildirim cetvelleri düzenleyebileceklerine yer verilmiştir.
Bu itibarla, bankadan alınan, bankacılık teamüllerine göre bir, üç, altı ay veya bir yıl gibi belirli hesap devreleri itibariyle, devre sonlarında düzenlenen hesap bildirim cetvelleri (ekstreler) ile bildirilmesi mutad olan faiz, hizmet bedeli, komisyon ve masrafları için dekont yerine aynı bilgileri taşımak şartı ile hesap bildirim cetvellerinin kullanılması mümkün bulunmaktadır.
-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1'inci maddesinde; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
29/1'inci maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV'nin indirilebileceği,
29/3'üncü maddesinde, indirim hakkının, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılacağı belirtilmiştir.
34/2'nci maddesinde ise, katma değer vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde vergi indiriminin nasıl belgelendirileceğinin Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit olunacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, HGS ile geçişlerde kullanılmak üzere (vadesiz mevduat hesabından çekilerek yükleme yapılması konusunda verilen talimat üzerine) İş Bankası Sultanhamam şubesince sistemden otomatik olarak yapılan yüklemeler için dekont yerine aynı bilgileri taşımak şartı ile düzenlenecek ekstrelerde yer alan işlem bedeline KDV tutarının da dahil tahsil edilmiş olması halinde, ekstrenin düzenlendiği dönemde işlem bedeline iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanacak KDV'nin genel hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Özelge: İndirim konusu yapılan OGS kontör bedellerinin hesaplanan KDV'ye dahil edilip edilmeyeceği hk.
Sayı: 84412373-130[35.-2013/2494]-37
Tarih: 02/05/2014
|
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ADANA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü |
|
Sayı |
: |
84412373-130[35.-2013/2494]-37 |
02/05/2014 |
|
Konu |
: |
İndirim konusu yapılan OGS kontör bedellerinin hesaplanan KDV'ye dahil edilip edilmeyeceği. |
|
|
|
|
|
|
İlgi özelge talep formunuzda, firmanız aktifine kayıtlı
araçlar için banka tarafından hesabınızdan OGS kontör yüklemesi yapıldığı, yükleme bedelleri üzerinden iç yüzde ile KDV hesaplayarak indirim konusu yaptığınız, OGS den HGS ye geçişte banka tarafından kalan OGS bedellerinin hesabınıza iade edildiği belirtilerek, iadesi yapılan bedele ait KDV nin hesaplanan KDV ye dahil edilip edilmeyeceği hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
3065 sayılı KDV Kanununun 35 inci maddesinde; "Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi, veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltir. Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun, 53 üncü maddesinde ise, "Bu Kanunda geçen fatura ve benzeri vesikalar tabiri Vergi Usul Kanununda düzenlenen vesikaları ifade eder." hükmü mevcuttur.
Buna göre, şirketinizin aktifinde kayıtlı araçlar için ödenen ve banka dekontuna istinaden indirim konusu yapılan OGS kontör yükleme bedellerine ait KDV nin, matrahında meydana gelen değişikliğin Kanunun 35 inci maddesi kapsamında düzeltilmesi gerekmektedir. Düzeltme işlemi, banka dekontu üzerinde yazan tutar üzerinden iç yüzde ile hesaplanan KDV nin matrahta değişikliğin vuku bulduğu vergilendirme dönemine ait KDV beyannamesinin "ilave edilecek KDV" satırında beyan edilmesi suretiyle yapılacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
)
