FCC SİRKÜLER
Tarih/Sayı : 20191124.030
Konu : E-DEFTER ve E-BELGE UYGULAMALARI
Özet : 19.10.2019 Tarihinde Yayınlanan 3 Sıra Nolu Elektronik Defter Genel Tebliği ile E-Defter uygulamalarında ve 509 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği ile de E-Belge uygulamalarında önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu sirkülerde yapılan bu değişiklikler sonucu,
0- e-Defter,
1- e-Fatura,
2- e-Arşiv Fatura,
3- e-İrsaliye
4- e-Serbest Meslek Makbuzu,
5- e-Müstahsil Makbuzu,
6- e-Gider Pusulası,
7- e-Bilet,
8- e-Sigorta Komisyon Belgesi,
9- e-Sigorta Poliçesi,
10-e-Döviz Alım-Satım Belgesi,
11-e-Dekont
Uygulamalarına ilişkin zorunluluk kapsamında olanlar ve kapsama dahil olma şartları ve geçişe ilişkin zorunluluk süreleri yer almaktadır.
E-DEFTER ve E-BELGE UYGULAMALARI
Mevzuat :
1- 213 sayılı VUK nun mükerrer 242.maddesi ile mükerrer 257.maddesi,
2- 421 sıra nolu VUK Genel Tebliği,
3- 454 sıra nolu VUK Genel Tebliği,
4- 67 nolu VUK Sirküleri
5- 1, 2 ve 3 sıra nolu Elektronik Defter Genel Tebliği
6- 509 sıra nolu VUK Genel Tebliği.
7- 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun defter ve belgelere ilişkin hükümleri
0- Elektronik Defter :
e-Defter uygulamasına geçmek zorunda olan mükellefler:
1- E-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu olan mükellefler, (e-faturaya geçtikleri tarihten itibaren, e-faturaya yıl içinde geçenler takip eden yılbaşından itibaren)
2- TTK 397/4. uyarınca Bağımsız Denetime Tabi şirketler, (01.01.2020 tarihinden itibaren takip eden yıllarda BD tabi olacak olanlar şartları sağladığı yılı izleyen yılbaşından itibaren)
3- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
4- 5018 sayılı kanuna göre ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar isteğe bağlı olarak,
5- Zorunluluk kapsamına girmeyen ve Defter Beyan Sistemi dışında kalanlar istemeleri halinde, (başvurdukları ayı takip eden aydan itibaren)
6- Tam bölünme, birleşme, tür değiştirme nedeniyle ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler zorunlu olarak geçeceklerdir. (uyulamaya geçme süresi tescilden itibaren 3 ayı geçemez)
e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu bulunan mükellefler geçiş tarihi itibari ile, yıl içinde geçenler ise takip eden yıl başından itibaren, Bağımsız denetime tabi olup da e-Defter e geçmemiş olanlar 01.01.2020 tarihinden itibaren, daha sonra şartları sağlayanlar ise şartların sağlandığı yılı izleyen yılbaşından itibaren e-Defter uygulamasına geçmek zorundadır.
Mükellefler 2020 Ocak ayında tercihte bulunmazlar ise defter ve berat dosyalarının takip eden 3. Ayın sonuna kadar, son ayın berat dosyasını ise mükellefiyete göre gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi verme süresi sonuna kadar oluşturulacaktır.
Mükellefler isterlerse her yılın ilk ayında tercihte bulunarak defter ve berat dosyalarını geçici vergi dönemlerine ait berat dosyalarını geçici vergi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar oluşturabileceklerdir (ocak-şubat-mart ayına ait beratları mayıs sonuna kadar). Yılın son geçici vergi dönemine ait beratları ise mükellefiyete göre gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi verme süresi sonuna kadar oluşturulacaktır.
Yıl içinde e-Defter uygulamasına geçenler takip eden bir ay içerisinde eski defterlerine kapanış tasdiki yaptıracaklardır.
1- e-Fatura :
e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu:
1- 2018 veya müteakip satış dönemleri brüt satış hâsılatı 5 milyon TL zerinde olan mükellefler, (2018 ve 2019 brüt satış hasılatı 5 milyon TL’nin üzerinde olanlar 01.07.2020 den itibaren, takip eden yıllarda bu tutarda satış hasılatı olanlar takip eden yıl 7. Aydan itibaren)
2- ÖTV Kanununa ekli I-sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb nedeniyle EPDK dan lisans alan (bayilik lisansı dahil) mükellefler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
3- ÖTV Kanununa ekli III-sayılı listedeki malları imal, inşa ve/veya ithal edenler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
4- İnternet üzerinden ticaret yapılmasına aracılık eden hizmet sağlayıcıları ile internet reklam sağlayıcıları, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde)
5- Komisyoncu veya Tüccar olarak sebze ve meyve ticareti ile iştigal edenler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.01.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde)
6- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
7- Tebliğde belirtilen hadlerin altında kalan mükellefler de istemeleri halinde e-Fatura uygulamasına geçebilirler. (talep ettikleri tarihten itibaren)
8- E-Fatura uygulamasına geçme zorunluluğu bulunan mükelleflerden tam bölünme, birleşme, tür değiştirme nedeniyle ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükelleflerde zorunlu olarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadırlar. (uyulamaya geçme süresi tescilden itibaren 3 ayı geçemez)
e-Fatura uygulamasına dahil olan mükellefler, mal ihracı ve yolcu beraberi eşya ihracı kapsamında düzenleyecekleri faturalarını e-Fatura olarak düzenlemeleri zorunludur. Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan bavul ticareti kapsamındaki satışlar ise 01.07.2020 tarihinden itibaren kapsam içinde olacaktır.
2- e-Arşiv Fatura :
e-Arşiv Faturaya geçiş zorunluluğu ve e-Arşiv Fatura olarak düzenlenecek diğer faturalar:
1- E-Fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu bulunanlar ile isteğe bağlı olarak e-Fatura’ya geçenler, (19.10.2019 tarihinden önce isteğe bağlı olarak e-Fatura uygulamasına dâhil olanlar 01.01.2020 tarihinden itibaren, bu tarihten sonra kapsama girecekler ise e-Fatura uygulamasına dâhil oldukları tarihten itibaren)
2- İnternet üzerinden ticaret yapılmasına aracılık eden hizmet sağlayıcıları ile internet reklam sağlayıcıları, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.01.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde)
3- Kapsam dışında olan mükelleflerce 01.01.2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturalardan vergiler dahil 30 bin TL (vergi mükelleflerine düzenlenenler için vergiler dahil 5 bin TL) yi aşanlar e-Arşiv Fatura olarak düzenlenecektir.
Aynı günde aynı kişilere düzenlenen faturalar topluca değerlendirilecektir.
4- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
5- e-Fatura uygulamasına dahil olup internet üzerinden mal ve hizmet satanlar, e-Arşiv Faturalarını elektronik ortamda iletmek zorundadırlar. Söz konusu satışlarda irsaliye yerine geçen; e-Arşiv Faturanın kâğıt çıktısı ÖKC fatura bilgi fişi ya da sevk irsaliyesinin satılan malın yanında bulunması zorunludur. Ayrıca fatura üzerinde “bu satış internet zerinden yapılmıştır” ifadesinin bulunması zorunludur.
3- e-İrsaliye :
e-İrsaliye uygulamasına geçiş zorunluluğu:
1- ÖTV Kanununa ekli I-sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb nedeniyle EPDK dan lisans alan (bayilik lisansı dahil) mükellefler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
2- ÖTV Kanununa ekli III-sayılı listedeki malları imal, inşa, ithalini ve ana bayi /distribütör şeklinde pazarlamasını gerçekleştirenler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
3- Maden Kanunu kapsamında işletme ruhsatı sahipleri veya bunlarla sözleşme yapıp retim faaliyetinde bulunanlar, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
4- Şeker imalini gerçekleştiren mükellefler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
5- e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan mükelleflerden demir ve çelik ile demir veya çelikten eşyaların imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
6- Gübre takip sistemine kayıtlı olanlar, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
7- e-Fatura sistemine kayıtlı olup 2018 ve sonraki yıllarda brüt satış hasılatı 25 milyon TL’nin üzerinde olan mükellefler, (2018 brüt satışları aşanlar 01.07.2020 tarihinden itibaren takip eden yıllar için tebliğde geçiş süresi yok, ancak 2019 da aşanlar 01.07.2020, 2020 de aşanlar 01.01.2021 olabilir)
8- Komisyoncu ve Tüccar olarak sebze ve meyve ticareti ile iştigal edenler, (bu faaliyetleri 2019 yılında yapanlar 01.01.2020 tarihinden itibaren, hal kayıt sistemi kapsamında sebze ve meyvelerin toptan ticaretini yapmaya başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
9- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
10- Kendi isteği ile e-İrsaliye uygulamasına geçecek olanların e-Fatura uygulamasına dahil olması zorunludur.
Kendisine e-İrsaliye düzenlenen mükellefler istemeleri halinde, e-İrsaliyeye konu malların ne kadarlık kısmının teslim alındığını/kabul edildiğini ve nedenini uygulama üzerinden e-İrsaliye yanıtı ile e-İrsaliyeyi düzenleyene iletebilirler. Bu tür kısmi kabul durumlarında kabul edilmeyen kısım yine e-İrsaliye ile veya alıcı e-İrsaliye mükellefi değilse kağıt irsaliye ile iade edilmelidir. Öte yandan e-İrsaliyenin, alıcısının veya muhteviyatının tamamının hatalı olması durumunda e-İrsaliye yanıtı ile reddedilmesi mümkündür. Ancak bu durumda ret işleminin fiili sevk tarihinden önce yapılması gerekmektedir.
4- e-Serbest Meslek Makbuzu :
e-Serbest Meslek Makbuzuna geçiş zorunluluğu ve süresi:
1- 01.02.2020 tarihi itibari ile faaliyette bulunanlar 01.06.2020 tarihinde,
2- 01.02.2020 tarihinden itibaren faaliyetine başlayacak olanlar ise işe başladıkları tarihten itibaren izleyen 3. ayın sonuna kadar e-Serbest Meslek Makbuzuna dahil olmak zorundadırlar.
3- İsteğe bağlı daha önce de e-Serbest Meslek uygulamasına dahil olunabilir.
5- e-Müstahsil Makbuzu :
e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına geçiş zorunluluğu:
1- e-Fatura uygulamasına geçmek zorunda olan mükelleflerden faaliyetleri gereği aynı zamanda müstahsil makbuzu düzenlemek zorunda olanlar, (01.07.2020 tarihinden itibaren, 2020 ve sonrasında e-Fatura uygulamasına dahil olanlar e-Fatura uygulamasına geçiş süresi içinde)
2- Komisyoncu ve Tüccar olarak sebze ve meyve ticareti ile iştigal edenler, (01.01.2020 tarihinden itibaren)
3- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
4- Kendi isteği ile e-Müstahsil Makbuzu uygulamasına geçecek olanların e-Fatura uygulamasına dâhil olması zorunludur.
6- e-Gider Pusulası :
e-Gider Pusulası uygulamasına geçiş zorunluluğu:
1- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
2- Kendi isteği ile e-Gider Pusulası uygulamasına geçecek olanların e-Fatura uygulamasına dâhil olması zorunludur.
7- e-Bilet :
1- Kara ve deniz yolu ile şehirlerarası veya uluslar arası yolcu taşımacılığı işi ile iştigal edenlerin e-Bilet ve e-Yolcu Listesi düzenlemesi, (01.01.2021 tarihine kadar, 2021 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
2- Hava yolu ile yurt içi ve yurt dışı yolcu taşımacılığı işi ile iştigal edenlerin e-Bilet düzenlemesi,
3- Sinema, Tiyatro, Konser, Spor Müsabakası ve Benzeri Etkinlikler İçin Bilet Düzenleyen Mükelleflerin e-Bilet Düzenlemeleri(01.07.2020 tarihine kadar, 01.07.202 ve sonrasında bu faaliyetlere başlayanlar takip eden 4.aydan itibaren)
8- e-Sigorta Komisyon Belgesi :
e-Sigorta Komisyon Belgesi uygulamasına geçiş zorunluluğu:
1- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
2- Kendi isteği ile e-Sigorta Komisyon Belgesi uygulamasına geçecek olanların e-Fatura uygulamasına dâhil olması zorunludur.
9- e-Sigorta Poliçesi :
e-Sigorta Poliçesi uygulamasına geçiş zorunluluğu:
1- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
2- Kendi isteği ile e-Sigorta Poliçesi uygulamasına geçecek olanların e-Fatura uygulamasına dâhil olması zorunludur.
10- e-Döviz Alım-Satım Belgesi :
1- GİB in belirleyip, yazılı olarak bildirdiği mükellefler, (en az 3 aylık süre verilecek)
2- Kendi isteği ile e-Döviz Alım-Satım Belgesi uygulamasına geçecek olanların e-Fatura uygulamasına dâhil olması zorunludur.
11- e-Dekont :
1- GİB isterse Bankalara e-Dekont düzenleme zorunluluğu getirebilir, (en az 3 aylık süre verilecek)
2- Kendi isteği ile e-Dekont uygulamasına geçecek olan Bankalar 01.01.2020 tarihinden itibaren uygulamaya dahil olabilirler.
Elektronik İmzanın ve Mali Mührün doğruluk ve geçerlilik kontrolünün ancak elektronik ortamda yapılabilmesi sebebi ile e-Belgenin düzenleyicisi tarafından kağıda basılarak saklanması söz konusu değildir. Bu nedenle mükellefler düzenledikleri e-Belgeleri üzerindeki mali mührü veya elektronik imzayı da içerecek şekilde kanuni süreler dahilinde kendi bünyelerindeki elektronik manyetik veya optik ortamlarda muhafaza edecekler ve bu şekilde istenildiğinde ibraz edeceklerdir.
)
