FCC SİRKÜLER
Tarih/Sayı : 20091231.102
Konu : SGK GENELGESİ–2009/149
Özet : İşyerinde son altı ay içersinde çalışan ortalama personel sayısına ilave olarak, işsizlik ödeneği alanların çalıştırılmaya başlanması halinde, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta priminin %1 ile işçi ve işveren payı sigorta primleri ile genel sağlık sigortası primi işsizlik ödeneği süresince fondan karşılanır.
Bu destekten yararlanmak için yine önceki teşvik şartlarında yer alan desteklerden sadece birisinden yararlanılır, prim belgelerinin süresi içinde kuruma verilmiş olması şarttır ve yararlanacak işyerinin kuruma borcu olmaması şarttır kuralları bu destek için de geçerlidir.
Bu kapsamda sigortalı işçi çalıştırmaya başlayıp diğer bütün şartları da destekten yararlanmaya uygun olanlar İş kurumuna başvurarak bir belge alacaklar ve bu belge ile SGK sigorta primleri servisine başvuruda bulunacaklardır. Bu başvuru üzerine SGK tarafından 15921 kodu açılacaktır.
Bu destekten sadece ilk işyerinde ve işsizlik sigortasından yararlanmak için kalan süre kadar yararlanılabilecektir. İş yeri değiştirilmesi halinde kalan süre olsa dahi bu destekten yararlanılamayacaktır.
Bu destekten yararlanacak olan işçinin fiilen çalışma zorunluluğu vardır. Çalışılmayan günler için bu destekten yararlanılması söz konusu değildir.
Bir işyerinde çalışırken işyerinden ayrılarak işsizlik sigortası almaya başlayan kişinin tekrar aynı işyerinde işe başlaması halinde bu destekten yararlanması söz konusu değildir. Ayrıca, yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketlerdeki işçi geçişleri de bu destekten yararlanamaz.
T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
Sayı : B.13.2.SGK.0.10.04.00/1003 04.12.2009
Konu: 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen sigorta primi teşviki
G E N E L G E
2009 - 149
1- Genel Açıklamalar
Bilindiği üzere, 18/8/2009 tarihli ve 27323 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5921 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu İle Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesi ile, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 50 nci maddesinin mülga beşinci fıkrası yeniden düzenlenmiştir.
1/10/2009 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olan söz konusu fıkrada, “İşsizlik ödeneği alanların; işe alındığı tarihten önceki aydan başlayarak işe alan işyerine ait son altı aylık dönemde, prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınması kaydıyla, 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinde sayılan ve 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan kısa vadeli sigorta primi tutarının yüzde biri olmak üzere işçi ve işveren payı sigorta primleri ile genel sağlık sigortası primi, kalan işsizlik ödeneği süresince Fondan karşılanır. Bu süre başlangıçta belirlenen toplam hak sahipliği süresinden düşülür. Söz konusu primlerin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için işverenlerin çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili olarak 5510 sayılı Kanun uyarınca aylık prim ve hizmet belgelerini yasal süresi içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna vermesi, varsa prime esas alt kazanç sınırı ile prime esas kazanç arasındaki fark ve kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin prim tutarı farkı ile işsizlik sigortası primlerini Sosyal Güvenlik Kurumuna ödemiş olması şarttır. Bu maddede düzenlenen teşvik,5510 sayılı Kanun kapsamında bulunanlarla aynı şartlarda olmak üzere 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıkların statülerine tabi personeli için de uygulanır.
Bu maddeyle düzenlenen destek unsurundan diğer ilgili mevzuat uyarınca ayrıca yararlanmakta olan işverenler; aynı dönem için ve mükerrer olarak bu destek unsurundan yararlanamaz. Bu durumda, işverenlerin tercihleri dikkate alınmak suretiyle uygulama, destek unsurlarından sadece biriyle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca, işçinin, işten ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlaması halinde bu teşvik hükümlerinden yararlanılamaz. Bu fıkrada düzenlenen teşvik, 21/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaya başlayanlar hakkında uygulanmaz.”hükümleri yer almış bulunmaktadır.
Anılan fıkrada yer alan hükümler çerçevesinde uygulamanın usul ve esasları ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerimizce/Sosyal Güvenlik Merkezlerimizce yürütülecek işlemler aşağıda açıklanmıştır.
2- 4447 Sayılı Kanunun 50 nci Maddesinin Beşinci Fıkrasında Öngörülen Teşvikten Yararlanma Şartları
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen sigorta prim teşvikinden yararlanılabilmesi için;
Sigortalılar yönünden;
- 1/10/2009 veya sonraki bir tarihte işe alınmış olması,
- İşe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olması,
İşyerleri yönünden;
- Sigortalının işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması,
- İşsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan sigortalının, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olması, şartları ile maddede öngörülen diğer şartların birlikte gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
2.1- Sigortalının 1/10/2009 veya sonraki bir tarihte işe alınmış olması
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin yeniden düzenlenen beşinci fıkrası, 1/10/2009 tarihi itibariyle yürürlüğe girdiğinden, anılan maddede öngörülen sigorta prim teşvikinden 1/10/2009 veya sonraki bir tarihte işe alınan sigortalılar ve bu sigortalıları işe alan işverenler yararlanabileceklerdir.
Bu bağlamda, işsizlik ödeneğinden yararlanmaya 1/10/2009 tarihinden önce hak kazanmış olan sigortalıların, 1/10/2009 tarihinden sonra işe alınmış olmaları ve işe alındıkları tarihten sonra işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış kalan sürelerinin bulunması halinde, gerek sigortalıların, gerekse işverenlerinin bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanmaları mümkün bulunmaktadır.
Örnek 1- (B) sigortalısının, Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 12/8/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 13/8/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 240 gün
İşe başlama tarihi: 27/10/2009 olduğu varsayıldığında, işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanılmış sürenin kalan süresince, bahse konu sigorta prim teşvikinden, diğer şartların da sağlaması kaydıyla yararlanılması mümkün olabilecektir.
Buna karşın, işsizlik ödeneğinden yararlanmakta olan sigortalıların 30/9/2009 veya önceki bir tarihte işe alınmış olmaları halinde, (1/10/2009 tarihinden sonra kalan işsizlik ödeneği sürelerinin olup olmadığı üzerinde durulmaksızın) bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Örnek 2- (A) sigortalısının, Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 12/8/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 13/8/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 180 gün
İşe başlama tarihi: 17/9/2009
olduğu varsayıldığında, anılan sigortalının her ne kadar 1/10/2009 tarihinden sonrasına ilişkin işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi olsa da, 1/10/2009 tarihinden önce işe girmiş olması nedeniyle, gerek sigortalının, gerekse işverenin bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanmaları mümkün olamayacaktır.
2.2- Sigortalının, işe giriş tarihi itibariyle işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olması
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin yeniden düzenlenen beşinci fıkrasında öngörülen sigorta prim teşvikinden yararlanılabilmesi için, 1/10/2009 veya sonraki bir tarihte işe alınan sigortalının, işe giriş tarihi itibariyle aynı Kanunun 51 inci maddesi uyarınca işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olması gerekmektedir.
4447 sayılı Kanun uyarınca sigortalı sayılanlar,
- Hizmet akitlerinin anılan Kanunda belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona ermesi,
- Süresi içinde şahsen veya elektronik ortamda İŞKUR’a başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri,
- Hizmet akitlerinin sona ermesinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş ve işten ayrılmadan önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmaları, kaydıyla işsizlik ödeneği almaya hak kazanırlar.
Bahse konu sigorta prim teşvikinden işsizlik ödeneği almaya hak kazanılmış bulunulan sürenin kalan kısmı için yararlanılabileceğinden, sigortalıların işsizlik ödeneğinden yararlanma süreleri bitmeden işe alınmış olmaları gerekmektedir.
Örnek - (D) sigortalısının, Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 14/11/2009 İşsizlik ödeneğinden yararlanılmaya hak kazandığı tarih: 15/11/2009 İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 180 gün olduğu varsayıldığında, (D) sigortalısının işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 14/5/2010 tarihinde sona ereceğinden, dolayısıyla bir gün dahi olsa sigorta prim teşvikinden yararlanılabilmesi için en geç 14/5/2010 tarihinde işe alınması gerekmektedir.
Bu bağlamda, sigortalıların işe alındıkları tarih itibariyle işsizlik ödeneğinden yararlanma haklarının bulunmaması veya işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi bittikten sonra işe alınmış olmaları halinde, söz konusu teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
2.3- Sigortalının işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak, son altı aylık dönemde aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmış olması
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin yeniden düzenlenen beşinci fıkrasında öngörülen sigorta prim teşvikinden, sigortalının, işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak son altı aylık döneme ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinde bildirilmiş ortalama sigortalı olmaları sayısına ilave olarak işe alınmış kaydıyla yararlanılabilecektir. Ortalama sigortalı sayısı, sigortalının işe başladığı işyerinde işe giriş tarihinden önceki altı ayda Kuruma bildirilmiş olan toplam sigortalı sayısının, aynı dönem aralığında Kuruma bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle bulunacaktır.
Örnek 1- (B) Anonim Şirketine ait tekstil atölyesine, işsizlik ödeneği almakta olan (E) sigortalısının 14/10/2009 tarihinde işe alındığı ve işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak bahse konu işyerinin son altı aylık döneminde,
2009/Nisan ayında : 4
2009/Mayıs ayında : 6
2009/Haziran ayında : 6
2009/Temmuz ayında : 8
2009/Ağustos ayında : 7
2009/Eylül ayında : 5
sigortalı çalıştırılmış olduğu varsayıldığında,
Baz alınan aylardaki toplam sigortalı sayısı : 4+6+6+8+7+5 = 36
Ortalama sigortalı sayısı : 36/6 = 6 olduğundan,
Sözkonusu teşvikten, 14/10/2009 tarihi itibariyle en az 7 sigortalı istihdam ediliyor olması kaydıyla, 7 ve üzerinde sigortalı çalıştırılan aylarda yararlanılabilecektir.
Bu bağlamda, işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış olan sigortalının işe alınması ile birlikte (işe alındığı tarih itibariyle) çalıştırılan toplam sigortalı sayısı, ortalama sigortalı sayısının üzerine çıkmadığı takdirde, takip eden aylarda çalışan sigortalı sayısı ortalama sigortalı sayısının üzerine çıksa dahi sözkonusu sigortalıdan dolayı bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Örnek 2- 1 nolu örnekteki işyerinde, 14/10/2009 tarihi itibariyle işe alınan (E) sigortalısı ile birlikte çalıştırılan toplam sigortalı sayısının 6 olduğu varsayıldığında, bahse konu sigortalı ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınmamış olduğundan 15/10/2009 veya sonraki bir tarihte yeni işe alınan sigortalılar ile birlikte istihdam edilen sigortalı sayısı 7 veya üzerine çıksa dahi bahsi geçen sigortalı (E)’den dolayı söz konusu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün olamayacaktır. Öte yandan, işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış sigortalıları ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alan işverenler, anılan Kanunda öngörülen sigorta prim teşvikinden ortalama sigortalı sayısının üzerinde sigortalı çalıştırdıkları aylarda yararlanabilecek, buna karşın, çalıştırdıkları sigortalı sayısının ortalama sigortalı sayısının üzerine çıkmadığı aylarda söz konusu sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaklardır. Dolayısıyla işsizlik ödeneğinden yararlanmakta iken işe alınan sigortalının, kapsama giren bir sigortalı olup olmadığı hususu işe alındığı tarih itibariyle ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınıp alınmadığına bakılarak; kapsama giren bir sigortalıdan dolayı anılan maddede öngörülen teşvikten yararlanılıp yararlanılmayacağı hususu ise, her bir ay bazında çalıştırılan sigortalı sayısının ortalama sigortalı sayısının üzerinde olup olmadığına bakılarak; tespit edilecektir.
Örnek 3- İşsizlik ödeneği almakta olan (A) sigortalısının işe alındığı işyerinde 28/10/2009 tarihi itibariyle ortalama sigortalı sayısının 8 olduğu ve sigortalının işyerine 9 uncu sigortalı olarak işe alındığı varsayıldığında, anılan sigortalı kapsama giren bir sigortalı olarak kabul edilecek ve anılan sigortalıdan dolayı 2009/10 uncu aydan başlanılarak işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanılmış kalan süresince, 9 veya üzerinde sigortalı çalıştırılan aylarda sigorta prim teşvikinden yararlanılabilecektir. Ortalama sigortalı sayısı, teşvikten yararlanılacak olan her bir sigortalı için işe giriş tarihine göre ayrı ayrı tespit edileceğinden, farklı aylarda işe alınan sigortalılar yönünden baz alınan ortalama sigortalı sayıları da farklı olabilecektir.
Örnek 4- (Z) Limited Şirketine ait büro işyerinde; işsizlik ödeneği almakta olan (A) sigortalısının 28/11/2009 tarihinde, yine işsizlik ödeneği almakta olan (B) sigortalısının ise 14/1/2010 tarihinde işe alınmış olduğu varsayıldığında, söz konusu sigorta prim teşviki yönünden ortalama sigortalı sayısı, (A) sigortalısı için 2009/5-6-7-8-9-10 uncu aylarda çalıştırılan sigortalı sayısı, (B) sigortalısı için ise 2009/7-8-9-10-11-12 nci aylarda çalıştırılan sigortalı sayısı ortalaması esas alınmak suretiyle tespit edilecektir.
Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık sürenin bazı aylarında sigortalı çalıştırılmamış olması halinde, ortalama sigortalı sayısı, bildirim yapılmış aylardaki toplam sigortalı sayısının bildirim yapılmış ay sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.
Örnek 5- İşsizlik ödeneğinden yararlanmakta olan (B) sigortalısının, (Y) gerçek kişisine ait market işyerinde 28/12/2009 tarihinde işe alındığı ve bahse konu işyerinde,
2009/Haziran ayında : Bildirim yapılmamış,
2009/Temmuz ayında : 2
2009/Ağustos ayında : 4
2009/Eylül ayında : 4
2009/Ekim ayında : 4
2009/Kasım ayında : 6
sigortalı çalıştırıldığı varsayıldığında, ortalama sigortalı sayısı,
2+4+4+4+6=20
20/5=4 olacaktır.
Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık sürede, gerek işyerinin yeni tescil edilmiş olması, gerekse sigortalı çalıştırmaya ara verilmiş olması nedeniyle geriye doğru altı aylık süre içinde sigortalı çalıştırılmamış olması halinde, bahse konu sigorta prim teşviki için öngörülen diğer şartlara sahip olan sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınıp alınmadığına bakılamayacağından, kapsama giren sigortalıların tamamından dolayı söz konusu sigorta prim teşvikinden yararlanılabilecektir.
Örnek 6- 5510 sayılı Kanun kapsamına 13/10/2009 tarihinde alınmış olan bir işyerinde, işsizlik ödeneği almakta olan (A) sigortalısının 22/10/2009 tarihinde işe alınmış olduğu varsayıldığında, bahse konu işyerinde 2009/Eylül ve öncesinde sigortalı çalıştırılmamış olması nedeniyle ortalama sigortalı sayısından söz edilemeyeceğinden, sözkonusu teşvikten yararlanılıp yararlanılmayacağının tespitinde işe alınan sigortalının ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınıp alınmadığına bakılmayacaktır. Kuruma bildirilmiş toplam sigortalı sayısının tespitinde, sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalılar hesaplamaya dahil edilecek, buna karşın 3308 sayılı Kanunda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler hesaplamaya dahil edilmeyecektir. Yine, Kuruma bildirilmiş toplam sigortalı sayısının tespiti sırasında, her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
Örnek 7- (A) Limited Şirketinin işsizlik ödeneği almakta olan (B) sigortalısını 28/11/2009 tarihinde işe almış olduğu ve ortalama sigortalı sayısının tespitinde dikkate alınacak aylardan olan Ekim ayında, ‘1 nolu’ belge türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan asıl nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinde 6; ‘1 nolu’ belge türü seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesinde 2; ‘iptal nitelikteki’ aylık prim ve hizmet belgesinde 1; ve ‘2 nolu’ belge türü seçilmek suretiyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgesinde ise 3; sigortalının kayıtlı olduğu varsayıldığında, bu işyerinde 2009/Ekim ayında çalıştırılmış olan sigortalı sayısı 6+2–1+3=10 olarak kabul edilecektir.
Ortalama sigortalı sayısının tespitine esas olan altı aylık döneme ilişkin düzenlenen aylık prim ve hizmet belgelerinde, bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde iki ayrı kayıt yer alacağından, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
Aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı sigortalılara ilişkin olarak kağıt ortamında kısmi ek veya iptal nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi verilmesi mümkün bulunduğundan, bu nitelikteki belgelerin düzenlendiği aylarda çalıştırılan sigortalı sayısı, sözkonusu belgeler kontrol edilmek suretiyle tespit edilecektir.
Ortalama sigortalı sayısının hesaplanması sırasında baz alınacak aylarda Kuruma bildirilmiş olan sigortalı sayısının tespiti sırasında, çeşitli nedenlerle ay içinde çalışması bulunmayan ve ücret ödenmeyen (istirahat veya ücretsiz izin gibi nedenlerle aylık prim ve hizmet belgesinde 0 gün ve 0 kazançlı olarak kayıtlı) sigortalıların bulunması halinde, bu sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Örnek 8 – 2009/Ağustos ayına ilişkin olarak düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı sigortalıların prim ödeme gün sayısı ve prime esas kazanç tutarının;
(A) sigortalısı 20 gün, 1.000,00 TL
(B) sigortalısı 25 gün, 1.200,00 TL
(C) sigortalısı 0 gün, 0,00 TL
olduğu varsayıldığında, 2009/Ağustos ayında Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının 3 olduğu kabul edilecektir. Ay içinde Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısının tespitinde, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.
Örnek 9- 8 nolu örnekteki (A) sigortalısının 12/8/2009 tarihinde işe girdiği, (B) sigortalısının ise 25/8/2009 tarihinde işten ayrıldığı varsayıldığında, 2009/Ağustos ayında Kuruma bildirilmiş sigortalı sayısı yine 3 olarak kabul edilecektir. Kapsama giren sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak çalıştırılıp çalıştırılmadığının tespiti sırasında, ortalama sigortalı sayısının küsuratlı çıkması halinde, yarıma kadar kesirler dikkate alınmayacak, yarım ve üzerinde olan kesirler ise tama iblağ edilecektir. Buna göre, ortalama sigortalı sayısının küsurat kısmı 0,01 ila 0,49 arasında ise 0 (sıfır) olarak dikkate alınacak, 0,50 ila 0,99 arasında ise tama iblağ edilecektir.
Örnek 10- İşsizlik ödeneği almakta olan (B) sigortalısının (A) Limited Şirketine ait otel işyerinde, 4/11/2009 tarihinde işe alındığı ve bahse konu işyerinde,
2009/Mayıs ayında : 26
2009/Haziran ayında : 23
2009/Temmuz ayında : 25
2009/Ağustos ayında : 25
2009/Eylül ayında : 27
2009/Ekim ayında : 27
sigortalının çalıştırıldığı varsayıldığında, ortalama sigortalı sayısı,
26 + 23 + 25 + 25 + 27 + 27 = 153
153 / 6 = 25,5 = 26 olacaktır.
Bahse konu işyerinde çalıştırılan sigortalı sayılarının,
2009/Mayıs ayında : 17
2009/Haziran ayında : 13
2009/Temmuz ayında : 13
2009/Ağustos ayında : 15
2009/Eylül ayında : 17
2009/Ekim ayında : 17
olduğu varsayıldığında ise, ortalama sigortalı sayısı,
17+13+13+15+17+17=92
92/6=15,33=15 olacaktır.
2.4- İşsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan sigortalının, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olması
Bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanabilmesi için gerekli olan şartlardan biri de, sigortalının, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olmasıdır. Bu bağlamda, söz konusu sigorta prim teşvikinden, sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlanması için gerekli olan süreler içinde en son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde çalışması halinde yararlanılabilecektir.
Örnek - 14/10/2009 tarihi itibariyle 180 gün süre ile işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan (A) sigortalısının hizmet dökümünün aşağıdaki şekilde olduğu varsayıldığında,
Sigortalının Çalıştığı İşyerinin Sicil Nosu Çalıştığı Dönem Prim Ödeme Gün Sayısı
1067506 2006/07 30
1067506 2006/08 30
1067506 2006/09 30
1067506 2006/10 30
1067506 2006/11 30
1067506 2006/12 20
1001541 2007/01 15
1001541 2007/02 30
1001541 2007/03 30
1001541 2007/04 30
1001541 2007/05 30
1001541 2007/06 30
1001541 2007/07 28
1096874 2008/03 10
1096874 2008/04 30
0234199 2008/12 16
0234199 2009/01 30
1001541 2009/05 30
1001541 2009/06 30
1001541 2009/07 30
1001541 2009/08 30
1001541 2009/09 30
1001541 2009/10 13
söz konusu sigortalının 1001541 sicil sayılı işyeri haricinde bir işyerinde işe alınması halinde, bahse konu sigorta prim teşvikinden diğer şartlarında sağlanmış olması kaydıyla yararlanılabilecektir.
3- Teşvikten Yararlanmak Amacıyla Yapılacak Olan Başvurunun Şekli
İşsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan sigortalıyı ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alan işverenlerin, işe aldığı sigortalının işsizlik ödeneği almaya hak kazandığı tarihi, işsizlik ödeneği alma süresini ve kalan işsizlik ödeneğinden yararlanılmaya hak kazanılmış gün sayısını, Türkiye İş Kurumu İl/Şube Müdürlüğüne müracaat ederek, alacakları yazı ile belgelemeleri gerekmektedir.
Bu nitelikteki müracaatlar üzerine, sözkonusu dilekçeler Sigorta Primleri Servisine intikal ettirilecek ve Sigorta Primleri Servisince uygun görülmesi halinde kapsama giren sigortalılara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle gönderilebilmesi amacıyla sistem üzerinde gerekli kodlamanın yapılması için dilekçe ve eki belgeler supervizöre intikal ettirilecektir. Supervizör tarafından, sistem üzerinde gerekli kodlama yapıldıktan sonra, bahse konu dilekçeler, işyeri dosyasında muhafaza edilmek üzere Sigorta Primleri Servisine iade edilecektir.
4- Sigorta Primi Teşvikinden Yararlanılacak Olan Süre
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen sigorta prim teşvikinden, kapsama giren her bir sigortalı için, işe alındığı tarihten, hizmet akdinin devam etmesi kaydıyla işsizlik ödeneğinin kalan süresince yararlanılabilecektir. Başka bir ifade ile işsizlik ödeneğinden yararlanılmaya hak kazanılmış kalan süre, aynı zamanda bu sigortalı için 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgesindeki prim ödeme gün sayısı kadardır.
Örnek 1- (D) sigortalısının,
Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 22/9/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 23/9/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 180 gün
İşe başlama tarihi: 17/1/2010
olduğu varsayıldığında, anılan sigortalı, işe giriş tarihinden önce işsizlik ödeneğinin 114 gününü kullanmış olduğundan, kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 66 gün olacaktır. Dolayısıyla anılan sigortalıdan dolayı, maddede aranılan diğer şartların da gerçekleşmiş olması kaydıyla 66 prim ödeme gün sayısı süresince bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılabilecektir.
Örnek 2- 1 nolu örnekteki sigortalının sözkonusu işyerinde kesintisiz olarak çalıştığı ve çalıştığı süre zarfında gerekli olan diğer şartların da gerçekleşmiş olduğu varsayıldığında, sözkonusu sigortalıya ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri;
2010/Ocak ayında : 15 gün
2010/Şubat ayında : 30 gün
2010/Mart ayında : 21 gün üzerinden 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle Kuruma gönderilebilecektir.
Örnek 3- 1 nolu örnekteki sigortalının sözkonusu işyerinde kesintisiz olarak çalıştığı, ancak işyerinde çalışan sigortalı sayısının 2010/Şubat ve Mart ayında ortalama sigortalı sayısının altına düştüğü, diğer aylarda ise ortalama sigortalı sayının üzerinde olduğu varsayıldığında, sözkonusu sigortalıya ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri;
2010/Ocak ayında : 15 gün
2010/Nisan ayında : 30 gün
2010/Mayıs ayında : 21 gün
üzerinden 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle Kuruma gönderilebilecektir. Bu durumda, sözkonusu sigortalının ve işyerinin diğer teşvik kanunlarında öngörülen şartları haiz olması halinde, anılan sigortalının 2010/Şubat ve Mart aylarındaki hizmetleri diğer teşvik kanunlarından biri seçilmek suretiyle düzenlenecek aylık prim ve hizmet belgeleri ile Kuruma bildirilebilecektir.
4.1- Sigortalının, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde birden fazla işyerinde çalışması
Sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmasının ardından, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde birden fazla işyerinde çalışmaya başlaması halinde, bahse konu sigorta prim teşvikinden, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak alınmış olması kaydıyla ancak işe girilen ilk işyeri işverenince yararlanılabilecektir. Dolayısıyla, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan bir sigortalının, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde birden fazla işyerinde çalışması halinde, işsizlik ödeneğine hak kazanmış olma durumu sigortalının ilk işyerinde işe başlaması ile ortadan kalkacağından, başka bir ifadeyle sonradan işe başladığı ikinci işyerinde işsizlik ödeneği almakta olan bir sigortalının işe alınmasından söz edilemeyeceğinden, ikinci işyerlerinde bahse konu prim teşvikinden yararlanılması sözkonusu olamayacaktır.
Örnek - (K) sigortalısının,
Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 17/9/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 18/9/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 300 gün
olduğu ve sözkonusu sigortalının 5/10/2009 tarihinde (D) Limited Şirketine ait atölyede, 14/11/2009 tarihinde ise (A) Anonim Şirketine ait fabrikada çalışmaya başladığı varsayıldığında, bahse konu sigorta prim teşvikinden, sadece ilk işe girmiş olduğu (D) Limited Şirketine ait işyerindeki çalışmalarından dolayı yararlanılabilecektir.
4.2- Sigortalının, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde çalışmaya başladığı işyerinden, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi sona ermeden ayrılarak, yine kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde yeniden çalışmaya başlamış olması
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin dördüncü fıkrasında, “Sigortalı, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresini doldurmadan tekrar işe girer ve işsizlik sigortası ödeneğinden yararlanmak için bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getiremeden yeniden işsiz kalırsa, daha önce hakettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam eder. Bu Kanunun öngördüğü şartları yerine getirmek suretiyle yeniden işsiz kalınması halinde ise sadece bu yeni hak sahipliğinden doğan süre kadar işsizlik ödeneği ödenir.” hükmü yer almaktadır.
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış olan sigortalının, Kanunun bu hükmüne istinaden işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde çalışmaya başlamalarının ardından, hizmet akdinin tekrar sona ermesi ve kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde yine gerek işten ayrıldıkları işyerinde, gerekse (işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri hariç) başka bir işyerinde yeniden çalışmaya başlamaları halinde, bahse konu sigorta prim teşvikinden, maddede aranılan diğer şartların gerçekleşmiş olması kaydıyla, kalan süreler için de yararlanılabilecektir.
Örnek 1- (A) sigortalısının;
Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 22/10/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 23/10/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 300 gün
İşe başlama tarihi: 12/12/2009
olduğu, sözkonusu sigortalının yeni başladığı işyerindeki çalışmasından dolayı bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanıldığı ve anılan sigortalının iş akdinin 16/5/2010 tarihinde tekrar sona erdiği varsayıldığında, anılan sigortalının 300 günlük işsizlik ödeneğinden yararlanma süresinin 205 günün işsizlik ödeneği almak ve sigorta prim teşvikinden yararlanılmak suretiyle kullanılmış olması nedeniyle, kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 95 gün olacaktır. Dolayısıyla anılan sigortalının kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 17/5/2010 tarihinden itibaren yeniden başlayacağından, anılan sigortalının kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresinin sona ereceği 95 günlük süre içinde, gerek teşvikten yararlanmakta iken işten ayrıldığı işyerinde, gerekse işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri hariç başka bir işyerinde yeniden işe başlaması halinde, maddede aranılan diğer şartların gerçekleşmesi kaydıyla, işe girdiği tarihten sonraki kalan işsizlik ödeneği süresi içinde sözkonusu sigorta prim teşvikinden yararlanılabilecektir. Ancak yeni işe başlanılan işyerinden dolayı sigorta prim teşvikinden yararlanılabilmesi için 3 nolu bölümde açıklandığı üzere, sigortalının işsizlik ödeneği almaya hak kazandığı tarihin, işsizlik ödeneği alma süresinin ve kalan işsizlik ödeneğinden yararlanılmaya hak kazanılmış gün sayısının, Türkiye İş Kurumu İl/Şube Müdürlüklerinden alınacak yazı ile belgelenmesi gerekmektedir. Öte yandan, işsizlik ödeneğinden yararlanmakta olan sigortalıların, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde çalışmaya başladıkları işyerlerinin anılan maddede aranılan niteliklere sahip bir işyeri olmaması, dolayısıyla işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde çalışmaya başlanılan işyeri işverenince sözkonusu teşvikten yararlanılamaması halinde, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi, sigortalının işe giriş tarihi itibariyle durdurulmuş olacaktır. Dolayıyla, bu nitelikteki işyerlerinde çalışmaya başlayan sigortalıların kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi, iş akdinin feshinden itibaren yeniden başlayacağından, sigortalının, kalan işsizlik ödeneğinin sona ereceği tarihe kadar yeniden çalışmaya başlaması ve yeni işyerinin maddede aranılan niteliklere sahip olması halinde, sözkonusu teşvikten kalan süreler için yararlanılabilecektir.
Örnek 2-(E) sigortalısının,
Hizmet akdinin sona erdiği tarih:11/9/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 12/9/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 240 gün olduğu, anılan sigortalının maddede aranılan niteliklere sahip olmayan bir işyerinde 14/12/2009 tarihi itibariyle çalışmaya başladığı, dolayısıyla (E) sigortalısını işe alan işyeri işverenince bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılamadığı ve sözkonusu sigortalının iş akdinin 18/5/2010 tarihinde sona erdiği varsayıldığında, anılan sigortalı (yeni bir işsizlik ödeneği almaya hak kazanamadan işten ayrıldığından) 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin dördüncü fıkrasına istinaden işe başlamadan önceki kalan işsizlik ödeneği devreye girecek ve sözkonusu işsizlik ödeneğinin 92 gününü kullanmış olduğundan kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 148 gün olacaktır. Bu durumda, sigortalının 14/12/2009 tarihi itibariyle durdurulmuş olan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi, işten ayrıldığı 18/5/2010’u takip eden 19/5/2010 tarihinden itibaren yeniden başlayacağından, sigortalının kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi olan 148 gün içinde maddede aranılan nitelikte işten ayrıldığı veya başka bir işyerinde çalışmaya başlaması halinde yeniden işe alındığı tarih itibariyle kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresince bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılabilecektir.
Diğer taraftan, işsizlik ödeneğinden yararlanmakta iken işe alınan ve sonra sözkonusu işyerinden ayrılan sigortalıların, bu işyerinden ayrılmakla yeni bir işsizlik ödeneği süresine hak kazanmamış olmaları kaydıyla, işsizlik ödeneğinin kalan yararlanma süresi içinde yine aynı işyerinde tekrar işe başlamaları halinde, sözkonusu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Örnek 3- İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış olan (A) sigortalısının, (S) Limited Şirketine ait büro işyerine, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alındığı, sözkonusu sigortalıdan dolayı bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanıldıktan sonra sigortalının hizmet akdinin sona erdirildiği, ancak anılan sigortalının kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde yine aynı işyerine ortalama sigortalı sayısına ilave olarak yeniden işe alındığı varsayıldığında, sözkonusu sigortalıdan dolayı, kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
4.3- Sigortalının, işsizlik ödeneği alma süresi içinde çeşitli nedenlerle ay içinde bazı iş günlerinde çalışmamış ve çalışmadığı günler için de ücret almamış olması
İşsizlik ödeneğinden yararlanmakta iken kapsama giren bir işyerinde çalışmaya başlayan sigortalıların, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içindeki çalışmaları sırasında çeşitli nedenlerle (istirahat raporu, kısmi zamanlı çalışma, ücretsiz izin gibi) ay içinde bazı iş günlerinde çalışmamış ve çalışmadığı günler için de ücret almamış olmaları durumunda, maddede öngörülen teşvikten yararlanılacak sürelerin tespiti sırasında, eksik çalışılmış süreler dikkate alınmayacaktır.
Örnek - (B) sigortalısının,
Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 17/11/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 18/11/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 300 gün
olduğu, sözkonusu sigortalının 5/2/2010 tarihinde (F) Anonim Şirketine ait fabrikada kısmi süreli olarak çalışmaya başladığı ve bahse konu işveren ile sigortalının ayda 10 gün çalışmak üzere sözleşme yaptıkları varsayıldığında, anılan sigortalının sözkonusu işyerinde çalışmaya başladığı 5/2/2010 tarihine kadar, işsizlik ödeneğinin 78 gününü kullanmış olması nedeniyle, kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 300–78=222 gün olacaktır. Bu durumda, anılan sigortalı için düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesinin, 22 ay süresince 10 gün üzerinden ve 23 üncü ayda 2 gün üzerinden 15921 sayılı Kanun numarası seçilerek Kuruma gönderilmesi halinde, bahse konu teşvikten yararlanılması mümkün olacaktır.
5- İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Sigorta Primlerinin Hesaplanması
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasına istinaden, kapsama giren sigortalıların, prime tabi tutulacak kazançlarının 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden tahakkuk eden,
- Kısa vadeli sigorta kolları priminin 1 puanlık kısmı,
- Malullük yaşlılık ve ölüm sigortası priminin tamamı,
- Genel sağlık sigortası priminin tamamı,
İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
Örnek 1- İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazanmış olan (A) ve (B) sigortalılarının, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi içinde kısa vadeli sigortalı kolları prim oranı % 3 olan çelik döküm işyerinde ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alındıkları,
2009/Kasım ayında (A) sigortalısının 25 günlük çalışması karşılığında 800,00 TL, (B) sigortalısının 30 günlük çalışması karşılığında 900,00 TL ücret almaya hak kazanmış olduğu varsayıldığında, 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı, A ve B sigortalıları için işveren tarafından ödenecek olan tutar ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak olan tutar aşağıda belirtildiği şekilde hesaplanacaktır.
Prime Esas Kazanç Günlük Alt Sınırı x Prim Gün Sayısı = İşsizlik Sigortası Fonu Tarafından Karşılanacak Olan Prime İlişkin Prime Esas Kazanç Tutarı
23,10 TL x 55 gün = 1.270,50 TL
1.270,50 x 33,5/100 = 425.62 TL İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Olan Tutar
1.270,50 x 2/100 = 25,41 TL Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Farkı(İşverence Ödenecek Tutar)
1.700,00 - 1.270,50 = 429,50 TL Prime Esas Kazanç Alt Sınırı Aşan Kazanç Tutarı
429,50 x 35,5/100 = 152,47 TL Prime Esas Kazanç Alt Sınırını Aşan İşveren ve
Sigortalı Hissesi Prim Tutarı (İşverence Ödenecek Tutar)
- İşverence ödenecek olan tutar : 25,41+152,47=177,88 TL,
- İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak olan tutar=425,62 TL,
olacaktır.
Örnek 2- Kapsama giren ve kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %1,5 olan (A) Limited Şirketince, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınan ve maddede aranılan niteliklere sahip beş sigortalının 2009/Aralık ayındaki prim ödeme gün sayısının 139, prime esas kazanç tutarının ise 4.875,90 TL olduğu varsayıldığında, 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı, beş sigortalı için işveren tarafından ödenecek olan tutar ile İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak olan tutar aşağıda belirtildiği şekilde hesaplanacaktır.
Prime Esas Kazanç
Günlük Alt Sınırı x Prim Gün
Sayısı = İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Olan
Prime İlişkin Prime Esas Kazanç Tutarı
23,10 x 139 gün = 3.210,90 TL
3.210,90 x 33,5/100 = 1.075,65 TL İşsizlik Sigortası Fonundan Karşılanacak Olan Tutar
3.210,90 x 0,5/100 = 16,05 TL Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Farkı (İşverence Ödenecek Tutar)
4.875,90 - 3.210,90 = 1.665,00 TL Prime Esas Kazanç Alt Sınırı Aşan Kazanç Tutarı
1.665,00 x 34/100 = 566,10 TL Prime Esas Kazanç Alt Sınırını Aşan İşveren ve
Sigortalı Hissesi Prim Tutarı (İşverence Ödenecek Tutar)
- İşverence ödenecek olan tutar : 16,05+566,10=582,15 TL,
- İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak olan tutar=1.075,65 TL,
olacaktır.
Bilindiği gibi, 5510 sayılı Kanunun 88 nci maddesinin birinci fıkrasında, “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalıları çalıştıran işveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak sigortalı hissesi prim tutarlarını ücretlerinden keserek ve kendisine ait prim tutarlarını da bu tutara ekleyerek en geç Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar Kuruma öder.” hükmü yer almaktadır.
Ancak, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasına istinaden, kapsama giren sigortalıların 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üzerinden tahakkuk eden işveren hissesinin yanı sıra sigortalı hissesi de İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacağından, işverenlerce, kapsama giren sigortalıların prime esas kazanç alt sınırına kadar olan kazançları üzerinden herhangi bir kesinti yapılamayacaktır. Bu nedenle hizmetleri ve kazançları 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenen aylık prim ve hizmet belgeleri ile Kuruma bildirilen sigortalıların ücretlerinden, yalnızca prime esas kazanç üst sınırını aşan kazançlarına isabet eden sigortalı hissesi kadar kesinti yapılacaktır.
Örnek 3- Kapsama giren bir işyerinde ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınan (A) sigortalısının 2009/Ekim ayındaki prim ödeme gün sayısının 30, prime esas kazanç tutarının ise 900,00 TL olduğu varsayıldığında, sigortalının ücretinden kesilecek sigorta prim tutarı;
23,10x30=693,00 TL prime esas kazanç alt sınırı,
900,00–693,00=207,00 TL prime esas kazanç alt sınırı aşan kazanç tutarı,
207,00x14/100=28,98 TL sigortalının ücretinden kesilecek sigorta prim tutarı, olarak hesaplanacaktır.
6- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Düzenlenmesi ile Muhteviyatı Sigorta Primleri ve İşsizlik Sigortası Priminin Ödenmesi
4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen sigorta prim teşvikinden yararlanabilmesi için, kapsama giren sigortalılara ilişkin 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinin, Kuruma, yasal süresi içinde verilmiş olması gerekmektedir.
Diğer taraftan, 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle yasal süresi içinde Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin, sigortalı ve işveren hissesine ait kısmının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmesi için, aynı aya ilişkin gerek 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle, gerek farklı Kanun numarası seçilmek suretiyle, gerekse Kanun numarası seçilmeksizin düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk etmiş sigorta primlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmayan kısmı ile işsizlik sigortası primlerinin tamamının yasal süresi içinde ödenmesi gerekmektedir.
Sigorta primlerinin İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanmayan işveren ve sigortalı hisselerine isabet eden kısmın tamamı ile işsizlik sigortası primlerinin tamamının yasal süresi içinde ve eksiksiz olarak ödenmemesi halinde, bahse konu prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, işverenlerce ödenmesi gereken sigorta primleri ve işsizlik sigortası primlerinin yasal süresi içinde ve eksiksiz olarak ödenmemesi halinde, işveren tarafından ödenmesi gereken kısım ile birlikte İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanması gereken kısmın tamamı, ödeme vadesinin bittiği tarihten tahsil tarihine kadar hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edilecektir.
Örnek – 2009/Ekim ayına ilişkin 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş ve yasal süresi içinde Kuruma verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinden dolayı tahakkuk eden sigorta primi ve işsizlik sigortası primlerinin; İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak borç aslı toplamı ile işveren tarafından ödenmesi gereken borç aslı toplamının aşağıda belirtildiği şekilde olduğu ve işveren tarafından ödenmesi gereken tutarın yasal süresi dışında ödenmek istenildiği varsayıldığında,
Sigorta primine esas kazanç İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak borç aslı İşveren tarafından ödenmesi gereken borç aslı
4.875,90 TL 1.075,65 TL 582,15 TL
Tahakkuk eden primlerin süresi dışında ödenecek olması halinde, bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanılması mümkün bulunmadığından, 2009/Ekim ayına ilişkin 1.075,65+582,15=1.657,80 TL tutarındaki sigorta primi ve işsizlik sigortası primi borç aslı ile birlikte, 1.657,80 TL’ye isabet eden gecikme cezası ve gecikme zammı işveren tarafından ödenecektir.
7- Alt İşverenleri Olan İşyerlerinde Teşvikten Yararlanma Şartları
Alt işverenler, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen sigorta prim teşvikinden, 2 nolu bölümde açıklanan nitelikteki sigortalılardan dolayı yararlanabileceklerdir.
Ancak, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmış olan sigortalıların, işsizlik ödeneği almaya hak kazanmadan önce son çalıştığı işyeri haricindeki bir işyerinde işe başlamış olmaları gerektiğinden, kapsama giren sigortalının, son çalıştığı işyerinin alt işvereni tarafından işe alınması; son çalıştığı işyerinin alt işveren olması halinde, asıl işveren tarafından ya da asıl işverenin diğer alt işverenleri tarafından işe alınması halinde, sözkonusu teşvikten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
Alt işverenleri bulunan işyerlerinde, maddede belirtilen nitelikteki sigortalıların, ortalama sigortalı sayısına ilave olarak işe alınıp alınmadığı hususu ise, kapsama giren sigortalıların işe alındığı tarihten önceki aydan başlanarak, son altı aylık dönemde gerek asıl işveren, gerekse alt işverenler tarafından verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerindeki ortalama sigortalı sayısına bakılarak tespit edilecektir.
8- 4447 Sayılı Kanunun 50 nci Maddesinin Beşinci Fıkrasında Öngörülen Sigorta Prim Teşviki Kapsamına Girmeyen İşyerleri
Sözkonusu teşvik hükümleri, 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerlerinde çalışmaya başlayanlar hakkında uygulanmayacağından, genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeler, fonlar, belediyeler, il özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri tarafından kurulan birlik ve işletmeler, sosyal güvenlik kurumları, bütçeden yardım alan kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmelerinde ve sermayesinin %50'sinden fazlası kamuya ait olan diğer ortaklıklar, bahse konu sigorta prim teşvikinden yararlanamayacaklardır.
Dolayısıyla, mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen veya 5335 sayılı Kanunun ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluş olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil edilen işyeri işverenlerinin, aylık prim ve hizmet belgelerini 15921 sayılı Kanun numarasını seçerek Kuruma göndermemeleri gerekmektedir.
Öte yandan, ihale konusu iş üstlenen işverenlerin sigorta prim indiriminden yararlanmış olmaları halinde, idarelerce yapılacak olan hak ediş ödemeleri sırasında Hazinece karşılanmış olan prim tutarları yüklenicilerin hak edişlerinden kesildiğinden, ihale konusu iş üstlenen işverenlerin bahse konu prim teşvikinden yararlanmaları gibi bir durum sözkonusu olamamaktadır. Ayrıca, 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlar hakkında bahse konu sigorta prim teşviki uygulanmadığından, sökonusu kurum ve kuruluşların prim teşvikinden ihale makamı sıfatı ile yararlanmaları gibi bir sonuç doğacağından, 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen sigorta prim teşviki hükümlerinden 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve bu Kanundan istisna olan alımlar ile uluslararası anlaşma hükümlerine istinaden yapılan hizmet alımları ve yapım işlerini yürüten işyerlerinin yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
9- Diğer Teşvik Kanunlarından Yararlanan İşverenlerin 4447 Sayılı Kanunun 50 nci Maddesinin Beşinci Fıkrasında Öngörülen Sigorta Prim Teşvikinden Yararlanmalarına İlişkin Usul ve Esaslar
Diğer teşvik kanunlarına istinaden sigorta primi işveren hissesi teşvikinden veya 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin (ı) bendinde öngörülen beş puanlık prim indiriminden yararlanmakta olan işverenlerin, teşvik kapsamına giren sigortalılarından dolayı aynı dönem için ve mükerrer olarak 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin beşinci fıkrasında öngörülen teşvikten yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
Hal böyle olmakla birlikte, kapsama giren sigortalıların, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresinin sona erdiği ayda, gerek sigortalı, gerekse işyeri yönünden diğer teşvik veya indirim kanunlarından her hangi birinde öngörülen şartlara sahip olmaları halinde, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresinin sona erdiği tarihe kadar bahse konu sigorta prim teşvikinden; ayın kalan süreleri için diğer teşvik veya indirim kanununda öngörülen teşvik veya indirimden; yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Örnek 1- (D) sigortalısının, Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 22/9/2009 İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 23/9/2009 İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 180 gün
İşe başlama tarihi: 17/1/2010
olduğu varsayıldığında, anılan sigortalı, işe giriş tarihinden önce işsizlik ödeneğinin 114 gününü kullanmış olduğundan, kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 66 gün olacaktır. Dolayısıyla anılan sigortalıdan dolayı, bahse konu prim teşvikinden maddede aranılan diğer şartların da gerçekleşmiş olması kaydıyla 66 prim ödeme gün sayısı süresince yararlanılabilecektir.
Örnek 2- Özürlü olan (E) sigortalısının,
Hizmet akdinin sona erdiği tarih: 20/8/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanmaya hak kazandığı tarih: 21/8/2009
İşsizlik ödeneğinden yararlanacağı süre: 240 gün
İşe başlama tarihi: 17/10/2009
olduğu varsayıldığında, anılan sigortalı, işe giriş tarihinden önce işsizlik ödeneğinin 57 gününü kullanmış olduğundan, kalan işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi 183 gün olacaktır.
Bu sigortalının, işe giriş tarihinden itibaren 183 prim ödeme gün sayısı süresince ortalama sigortalı sayısına ilave olarak kesintisiz bir şekilde çalıştığı varsayıldığında, işsizlik ödeneğinden yararlanma süresi, 22/4/2010 tarihinde sona erecektir. Dolayısıyla, sözkonusu sigortalıya ilişkin 2010/4 üncü aya ait 15921 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgesinin 22 gün üzerinden, sigortalının özürlü olması nedeniyle kontenjan dahilinde veya haricinde çalıştırıldığına ilişkin Türkiye İş Kurumu İl/Şube Müdürlüklerinden onaylatılacak belgeye istinaden 2010/4 üncü aya ait 14857 veya 54857 sayılı Kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş aylık prim ve hizmet belgesinin 8 gün üzerinden Kuruma gönderilmesi mümkün bulunmaktadır.
)
