Daha başlığı okuyan birçok işveren ben böyle bir şey yapmıyorum. Bu sebeple bu konu beni ilgilendirmiyor diyebilir. Ancak bu konu 600 bin şirketi ve milyonlarca ortağını ilgilendiren ve 01.01.2007 tarihinden itibaren daha çok kişinin canını yakacak önemli bir konu. Özellikle ülkemizdeki şirketlerin %99 unun aile şirketi olması sebebi ile bilerek yapanlardan çok, bilmeyerek yapanlar olduğuna da eminim.
Genelde küçük ve orta ölçekli şirketlerde şirket ortakları şirketin kasası ile kendi ceplerini ayırmadıkları, para lazım olunca ceplerinden ekleyip fazla parayı da kasadan alıp hiçbir kayıt olmadan ceplerine koydukları için veya aynı şahısların birden fazla şirketi var ise bir şirketin parasını diğer şirkette kullanmaktan çekinmedikleri için en çok sıkıntıyı bu kesimin göreceği kesin.
Önemi;
Aslında 5422 sayılı eski Kurumlar Vergisi Kanununda da Örtülü Sermaye ve Örtülü Kazanç Dağıtımı mevcuttu. Ancak, şu anda bu konuyu daha önemli hale getiren; 5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi Kanununda bu konudaki eksiklerin giderilerek tekrar işlenmesi, Vergi cezalarının artırılması, Gelir idaresinin konunun üstüne gideceğinin sinyallerini vermesi, Beyanname ve Mali Tabloların Internet ten verilmesi sebebi ile Ortaklara borç veya alacağı olan firmaların çok daha kolay tespit edilecek olması.
Örtülü Sermaye
5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi Kanununun 12.maddesine göre; “Kurumların, ortaklarından veya ortaklarla ilişkili olan kişilerden doğrudan veya dolaylı olarak temin ederek işletmede kullandıkları borçların, hesap dönemi içinde herhangi bir tarihte kurumun öz sermayesinin üç katını aşan kısmı, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye sayılır.”
Yani şirketin %10 oranındaki ortakları veya bu ortaklarla ilişkili olan kişi ve şirketler, şirketin paraya ihtiyacı olduğunda borç para veriyor ve faiz alıyorlarsa ve bunun rakamı Öz sermayenin üç katını (kredi kurumu ise altı katını) aşıyorsa buna örtülü sermaye deniliyor.
Sonuçları;
*Gider yazılan faiz ve kur farkları gider kabul edilmeyerek, Kurumlar Vergisi ve vergi zıyaı cezası kesilecek.
*Borcu veren şahıs ise, faiz tutarı alınan kar payı kabul edilip şirket tarafından %15 stopaja tabi tutularak, vergi ve vergi zıyaı cezası kesilecek.
*2006 yılı için borcu verenin elde ettiği gelir 36.000-YTL sini aşıyorsa gerçek kişi tarafından menkul sermaye iradı olarak beyan edilecek. Bununla ilgili de gelir vergisi ve vergi zıyaı cezası kesilecek.
*Borcu veren şirket ise, fatura düzenlemiş olsa dahi, tutarı gider yazılamayacak ve KDV si indirim konusu yapılamayacak. Dolayısı ile Kurumlar Vergisi, KDV si ve vergi zıyaı cezası kesilecektir.
Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı
5520 sayılı yeni Kurumlar Vergisi Kanununun 13.maddesine göre ise; “Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım yada satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir.”
Tanımından da anlaşılacağı üzere Örtülü Kazanç Dağıtımının kapsamı genişletildi. Şirketin ortaklara veya ilişkili kişilere faizsiz veya düşük faizle para kullandırmasının yanında İlişkili kişilerle emsaline göre düşük veya yüksek bedelle alım, satım, imalat, inşaat muamelelerinde ve hizmet ilişkilerinde bulunması, emsaline göre yüksek aylık, ikramiye, ücret vermesi veya benzeri ödemelerde bulunması durumunda da şirket kazancının kısmen veya tamamen örtülü olarak dağıtıldığı varsayılacak.
Sonuçları;
*Borç verilen paranın emsal faiz getirisi gizlenmiş sayılacak ve gizlendiği varsayılan faiz geliri üzerinden Kurumlar Vergisi ve vergi zıyaı cezası kesilecek.
*Kar payı dağıtılmış sayılıp %15 stopaj ve vergi zıyaı cezası kesilecek.
*2006 yılı için borcu alanın elde ettiği gelir 36.000-YTL sini aşıyorsa gerçek kişi tarafından menkul sermaye iradı olarak beyan edilecek. Bununla ilgili de gelir vergisi ve vergi zıyaı cezası kesilecek.
Yapılması Gereken;
Transfer fiyatlandırması yolu ile ilgili örtülü kazanç dağıtımı ile ilgili madde 01.01.2007 tarihinde yürürlüğe gireceğinden ve bu maddenin 5422 sayılı eski kanundaki karşılığı 31.12.2005 tarihi itibari ile son bulduğundan, 2006 yılı için Örtülü kazanç dağıtımı ile ilgili ceza uygulanması mümkün görülmüyor. Bu da geçmişten kaynaklanan hataları düzeltmek için kısmen de olsa 2006 yılı sonuna kadar vakit var anlamına geliyor.
Bu nedenle, Ortaklarla veya ortaklarla ilişkili kişi ve şirketlerle borç alacak ilişkisi kesilmeli, 31.12.2006 tarihine kadar gerek kar dağıtımı gerekse sermaye artırımı yöntemi ile mali tablolardaki ortaklar hesapları sıfırlanmalı, bu tarihten sonra ortak veya ilişkili kişi hesapları çalıştırılacaksa vergisel gerekler yerine getirilerek çalıştırılmalıdır.
SMMM Bülent FIÇICI
Kaynak:
5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu
