24.04.2003 tarihinden önce Teşvik Belgesi sahibi olmadan bu avantajdan yararlanılamazken en az yatırım tutarı ve yatırım süresi , bölge ve sektör ayırımı olmadan gerekli şartları taşıyan tüm işletmeler Yatırım indirimi istisnasından  yararlanabileceklerdir.

Kimler Yararlanabilecek;

1-Bilanço usulüne göre defter tutan,

2-Ticari veya Zirai Kazanç sahibi Gelir veya Kurumlar vergisi mükellefi olan,

3-Mal veya Hizmet üreten İşletmeler.

Yukarıdaki şartları sağlayan mükellefler ; Mal ve Hizmet Üretmek için , Satın alma veya imal etme yöntemi ile edindikleri10 milyar TL sı üzerindeki (2003 yılında 5 milyar TL , 2004 yılında 6 milyar TL sı idi) Yeni ATİK lerine %40 oranında Yatırım İndirimi uygulayabilirler.

Yıllık Beyanname üzerinde uygulanan istisnaya Stopaj uygulaması da kaldırılmıştır.(Teşvik belgesine bağlı olarak 24.04.2003 tarihinden önce yapılan harcamalar için uygulanacak Kurumlar Vergisi istisnasına ise stopaj uygulaması devam etmektedir.)

Daha önce bu vergi avantajını hayal bile edemeyecek bir çok sektördeki işletme (Terziler, Berberler, Dişçiler, Nakliyeciler...) şimdi gerekli şartları taşımaları halinde bundan yararlanabilirler.

Örnek: İşyerini yeni açan bir kuaför için yapmış olduğu yatırımın tamamı iktisadi açıdan bir bütünlük arz etmesi sebebi ile en küçük tarağa kadar o hizmeti oluşturmak için gerekli bütün parçaların tamamı 10 milyar TL sını geçtiği takdirde tamamı üzerinden %40 oranında yatırım indirimi hesaplayabilir.

Maliyet Bedelini Esas Alma

Yatırım indirimi uygulamasında maliyet bedeli esas alınır. Ancak 5024 sayılı kanunun 6.maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 19.maddesi değiştirilerek Enflasyon düzeltmesi uygulanan dönemlerde, yatırım indirimi istisnası tutarının hesaplanmasında maliyet bedeli  yerine amortismana tâbi iktisadî kıymetin aktife alındığı hesap dönemi sonundaki düzeltilmiş değerinin esas alınacağı hükme bağlanmıştır.

Yatırım İndiriminden Yararlanmayacak Olan İktisadi Kıymetler:

1-)Bedeli 10 Milyar TL’den Az Olan İktisadi Kıymetler

2-)Daha Önce Kullanılmış Olan İktisadi Kıymetler      (Yüzer havuzlar ve 12 yaşından küçük gemiler hariç)

3-)Gayri Maddi Haklar (Y.I.’den yararlanan ATİK’lerin kullanılması için gerekli bilgisayar programları hariç)

4-)Mal ve Hizmet Üretimi ile Doğrudan İlgili Olmayan Alet, Edevat, Mefruşat ve Büro Demirbaşları

5-)Bedelsiz Olarak İktisap Edilen İktisadi Kıymetler

6-)Satın Alma Suretiyle İktisap Edilen Binalar

7-)Arazi ve Arsalar     

8-)Binek Otomobil ve Benzeri Kara Taşıtları, Yat, Kotra, Tekne ve Benzeri Motorlu Deniz Araçları, Uçak ve Helikopter Gibi Hava Taşıtları (İşletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olanlar hariç)

9-)Yurt Dışındaki Yatırımlarda Kullanılmak Üzere Alınan İktisadi Kıymetler

İki yıl elde tutma şartı

Unutulmaması gereken bir hususda alınan iktisadi kıymetin 2 yıl süre ile elde tutulması şartıdır. 2 yıldan önce satılması durumunda kullanılan yatırım indirimi ile ilgili herhangi bir işlem yapılmaz, ilgili kıymet ile ilgili devreden yatırım indirimi var ise de kayıtlardan silinerek çıkarılır.

Özel Maliyet Bedellerinde Yatırım İndirimi

İşletmelerin kiralama sureti ile kullandıkları gayrimenkuller üzerine yapmış oldukları Özel Maliyet Bedeli mahiyetindeki harcamalar uzun süreli kira sözleşmelerinde yatırım tamamlandıktan sonraki kullanıma ilişkin sürenin 5 yıl ve daha fazla olması şartıyla yatırım indirimi istisnasından yararlanılabilecektir.(Gelir Vergisi Sirküleri–32)

Endeksleme

İlgili yılda kazancın yetersiz olması sebebi ile Devreden Yatırım İndirimi oluşması durumunda ise devreden kısım Tefe de meydana gelen artış oranında endekslemeye tabi tutulacaktır.

Hâlâ Teşvik Belgesi Almanın Avantajı

Yeni kurulmuş işletmeler, Sürekli Devreden KDV si olan işletmeler ile yatırımlarını çoğunlukla Yurt dışından alacağı makineler ile yapacak olan işletmeler için ise, KDV ve Gümrük Vergi Muafiyetlerinden yararlanabilmeleri için 2 yıl içinde asgari 400 milyar TL  sı yatırım yapacağı taahhüdü (Kalkınmada öncelikli yatırımlarda 200 milyar TL sı) ile Yatırım Teşvik Belgesi almaları avantajlı olacaktır. Yatırım İndirimi uygulaması açısından ise Teşvik Belgesinin olup olmaması bir şey ifade etmemektedir.

Yatırım indirimi ile ilgili Defter Kayıtlarında ve Beyanname üzerinde yapılacak işlemler

Defter kayıtlarında Nazım hesaplarda takip dışında herhangi bir kayıt yapılması gerekmemektedir.

Geçici Vergi Beyannamelerinde, Yıllık Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyannamelerinde ise istisnalar bölümünde Yatırım indirimi istisnası bölümüne yazılarak matrahtan düşülmesi yeterlidir.

Örnek: ÖTV dahil 100 milyar TL + KDV bedelle toplam 118 milyar TL sına  yeni bir kamyon alan A Şirketi, kamyonun KDV hariç (ÖTV dahil) maliyet bedeli olan 100 milyar TL üzerinden hesapladığı 40 milyar TL sı yatırım indirimi tutarı ile ilgili kamyonu aldığı tarih olan 10.09.2004 tarihinde aşağıdaki kaydı yapmıştır. (Hazine müsteşarlığı Teşvik uygulama Müdürlüğünce halen verilen teşvik belgelerinde Taşıt Araçlarına Yatırım indirimi hakkı verilmemektedir. Ancak 4842 sayılı yasaya göre Hizmet üretimi için alınacak Taşıt Araçlarına yatırım indirimi uygulanabilir.)

944-Yatırım Harcamaları Hs.                              100.000.000.000-

                945-Yatırım Harcamaları Alacaklı Hs.               100.000.000.000-

946-Yararlanılacak Yatırım İndirimi Hs.              40.000.000.000-

                948-Yatırım İndirimi Alacaklı Hs.                        40.000.000.000-

30.09.2004 tarihindeki Geçici Vergi Beyannamesinde 15 milyar TL sı Vergi Matrahı bulunmaktadır. Hiçbir kayıt yapılması gerekmez. Sadece beyannamede istisna bölümüne 15 milyar TL sı yazarak matrahın sıfırlanması yeterlidir.

31.12.2004 e gelindiğinde ise İlgili yılda Enflasyon düzeltmesi uygulandığından Maliyet bedeline endeksleme uygulanır. 100 milyar TL olan maliyet bedeli Endeksleme sonucu 108 milyar TL sına ulaşır. Yapılacak kayıt:

944-Yatırım Harcamaları Hs.                              8.000.000.000-

                945-Yatırım Harcamaları Alacaklı Hs.               8.000.000.000-

946-Yararlanılacak Yatırım İndirimi Hs.            3.200.000.000-

                948-Yatırım İndirimi Alacaklı Hs.                      3.200.000.000-

31.12.2004 tarihinde Geçici Vergi beyannamesinde 20 milyar TL sı Vergi matrahın bulunması halinde yapılacak işlem yine beyanname üzende istisna satırına yazmaktır.

Takip eden yıl 15.04.2005 tarihinde verilen Kurumlar Vergisi Beyannamesinde de 20 milyar TL istisnadan yararlanan şirketin yine aynı tarihe yapacağı kayıt ise

947- Yararlanılmış Yatırım İndirimi Hs.             20.000-YTL

                946- Yararlanılacak Yatırım İndirimi Hs.           20.000-YTL

olacaktır.